دندانپزشکی در خیابان!

 

گزارشی از فعالیت دندان‌پزشکان خیابانی در کشور هند
ترجمه: حسین صرافی

«ماهامیر سینگ»، دندان‌پزشکی خیابانی است که در پیاده‌روی کثیف یکی از خیابان‌های شهر جیپور در شمال‌غرب هندوستان مشغول به کار است. ثمره ۲۵ سال کار و تلاش او برای آموختن رمز و راز دندان‌پزشکی سنتی، کاسه‌ای فلزی حاوی چند سکه و اسکناس است. او سرگرم کشیدن دندان بیمار ۴۸ ساله‌ای است که از ترس و درد می‌لرزد. همراهانش دست و پای بیمار را محکم گرفته‌اند تا «سینگ» بتواند دندان را بکشد. پس از اتمام کار، مرد ۴۸ ساله خون درون دهانش را به ناودان طلای مقدس تف می‌کند و اسکناسی در دستان دندان‌پزشک می‌گذارد و به سرعت دور می‌شود. «ماهامیر سینگ»، ۵۵ سال قبل در خانواده‌ای که به آیین «سیک» باور دارند، در لاهور پاکستان به دنیا آمد. او همراه خانواده‌اش به هندوستان مهاجرت کرد. وقتی از شغلش می‌گوید، چشمانش برق می‌زند و لبخند به لب می‌آورد. ماهامیر دندان‌پزشکی فقیر ولی عاشق شغلش است: «من در خانواده ثروتمندی به دنیا نیامده‌ام، بنابراین مطبی ندارم و مجبورم کنار خیابان کار کنم. مشتری‌های من در محله‌های فقیرنشین جیپور زندگی می‌کنند.»

 

تاجران و صنعتگران جیپور ترجیح می‌دهند بساط کسب و کارشان را کنار خیابان برپا کنند. چند قدم دور‌تر از دندان‌پزشکی «سینگ»، مردی پشت درختان به بلوکی سیمانی تکیه داده و ابزار دوچرخه‌سازی‌اش را پهن کرده است و در سمت دیگر خیابان، آرایشگری آیینه، قیچی و شانه‌اش را روی صندلی پلاستیکی قرار داده و جار می‌زند تا نظر رهگذران را جلب کند. اما تعداد دندان‌پزشکان خیابانی زیاد نیست و نمی‌توان آن‌ها را در هر شهر و خیابانی دید. دکتر «آجای کاکار»، پریودنتیستی که در بمبئی مشغول به کار است، می‌گوید: «تعداد دندان‌پزشکان این شهر کمتر از ۱۰۰ نفر است.» او افزود: «هر ساله ۸۰ هزار دندان‌پزشک از دانشگاه‌های مختلف فارغ‌التحصیل می‌شوند و مجوز دایرکردن مطب می‌گیرند اما فقط ۱۱ هزار و ۲۰۰ نفر از آن‌ها وارد بازار کار می‌شوند.»

نخستین انستیتوی دندان‌پزشکی هندوستان در سال ۱۹۵۸ در کلکته افتتاح شد و به تربیت دندان‌پزشک پرداخت. اما بخت با «سینگ» یار نبود و نتوانست به دانشگاه برود، پس در مسیر دیگری قدم گذاشت و دندان‌پزشکی را از پدر و عمویش آموخت و مطبش را کنار خیابان تاسیس کرد. او پس از سال‌ها کار و کسب و تجربه، پسر و پسرعمویش را به دستیاری پذیرفت و تربیت کرد. آن‌ها اکنون در یکی از روستاهای حومه جیپور علاوه بر کشاورزی، دندان‌پزشکی نیز می‌کنند. اما سرنوشت همه دندان‌پزشکان خانواده «سینگ» در کنار خیابان و پیاده‌روهای کثیف رقم نخورده است. پسر خاله‌های دندان‌پزشک «ماهامیر سینگ» در شهر منچس‌تر انگلیس مطب پر زرق و برقی دارند و برخلاف مشتری‌های جیپوری پسرخاله‌شان، دندان‌های شهروندان طبقه متوسط و مرفه را درمان می‌کنند. «سینگ» ۶۰ ساله هر روز صبح پس از یک ساعت پیاده‌روی، لباس بلند سنتی‌اش را می‌پوشد، عمامه‌اش را سر می‌گذارد و صندل‌های آبی‌رنگش را برمی‌دارد و قدم‌زنان به محل کارش می‌رود.

آقای سینگ با اشاره به درد زیادی که بیماران تحمل می‌کنند، می‌گوید: «هر روز رهگذران و فروشندگانی که اینجا بساط می‌کنند صدای فریاد مشتری‌های من را می‌شنوند. بعضی از آن‌ها که تحمل درد را ندارند، بلافاصله پس از کشیدن دندان فرار می‌کنند. من دندان‌های خونی آن‌ها را می‌شویم و جلوی آفتاب می‌گذارم تا خشک و برای مشتریان بعدی قابل‌استفاده شوند.»
مشتری دیگر، آنالی ۴۵ ساله است که در بیمارستان شهر جیپور مشغول به کار است. او آقای «سینگ» را ستایش می‌کند و معتقد است مردم این شهر بدون وجود او همه عمر باید دندان‌درد را تحمل می‌کردند: «من در بیمارستان دولتی شهر کار می‌کنم اما نمی‌توانم هزینه دستمزد پزشکان بیمارستان را تامین کنم. دندان‌پزشک خیابانی بسیار ارزان‌تر از دندان‌پزشک بیمارستان است. حق‌الزحمه آقای سینگ ۱۲۵ روپیه و ویزیت دندان‌پزشک بیمارستان ۱۰ هزار روپیه است.»

«سینگ» نامه‌ای را نشان داد که دکتر سیمپسون دندان‌پزشک آمریکایی از ایالت فلوریدا برای او ارسال کرده و در آن از «سینگ» به‌دلیل استفاده از روش‌های ساده و ارزان قیمت دندان‌پزشکی و استقبال از همراهان او تشکر کرده بود! او درباره مقاله‌هایی که در روزنامه‌های هندی و آلمانی درباره او منتشر شده، می‌گوید: «خبرنگاری آلمانی از من خواست با قطار در هندوستان مسافرت و دندان مردم را درمان کنیم. او در این سفر گزارش‌هایی نوشت که در روزنامه‌های مختلف آلمان منتشر شد.» با اینکه وزارت بهداشت هندوستان و انجمن‌های غیردولتی تلاش‌های فراوانی برای ارتقای بهداشت دهان و دندان شهروندان این کشور کرده‌اند، باز هم بیشتر مردم هندوستان دندان‌های خود را با چوب می‌شویند و پوست موادغذایی سخت را با دندان می‌شکنند. آقای سینگ گفت: «اگر مردم هندوستان نیز مانند غربی‌ها به بهداشت دهان و دندان اهمیت می‌دادند، من بیکار بودم!» وقتی از او خواسته شد درباره بهداشت دهان و دندانش بگوید، لبخند زد و با زبانش دندان مصنوعی فک پایینش را بیرون آورد و گفت: «دندان‌های مصنوعی‌ام را قالب گرفتم و ساختم. من پزشک و صنعتگرم.»
منبع:دندانه