0 محصولات
نمایش سبد خرید
یک دندان چقدر آب می‌خورد؟
روزانه ۲۸۸۰ لیتر آب در هر مطب دندانپزشکی هدر می‌رود
پدیده مظفری/ روزنامه سپید
صندلی صورتی، صفحه مانیتور جذاب و چراغ خوش‌رنگش آن‌قدر دلربا است که نمی‌توان به غیر از ظرافت، مسحور چیز دیگری شد. به پشتی گرم و نرم یونیت دندانپزشکی تکیه می‌زنید و منتظر می‌مانید دندانپزشک بیاید، در حالی که نمی‌دانید همین تکیه‌گاه امن با همه ظرافتش، بی‌رحمانه مایه حیات را می‌بلعد. شاید به ذهن کمتر کسی برسد که یک بازنگری جزئی در تجهیزات دندانپزشکی بتواند چشم‌انداز جدیدی را از صرفه‌جویی آب پیش روی ما گذارد. در این راستا پای صحبت‌های « دکتر کمال‌ادین بلاغی مبین» دندانپزشکی نشسته‌ایم که با رعایت نکاتی در مطب خود، موفق به جلوگیری از هدر رفت آب شده و اجرا و برنامه‌ریزی طرحی معتبر را در این زمینه به وزارت بهداشت پیشنهاد کرده است.
بیشترین هدررفت آب در مطب‌های دندانپزشکی به چه صورت و با چه وسیله‌ای است؟
ساکشن مورد استفاده در دهان بیمار که به منظور کشیدن و خالی کردن دندان وی استفاده می‌شود یکی از پرمصرف‌ترین وسیله‌ها در دندانپزشکی است که به میزان زیاد باعث هدر رفت آب می‌شود. البته ممکن است بسیاری از دندانپزشکان از این موضوع بی‌خبر باشند.
ساز و کار ساکشن‌ها چگونه است که باعث هدر رفت آب می‌شوند؟
یک نوع قدیمی و مورد استفاده ساکشن که طرز ساخت بسیار آسانی هم دارد از دو لوله با زاویه ۹۰ درجه ساخته شده است. از یکی از لوله‌ها هوا یا آب با فشار زیاد وارد می‌شود و به علت عمود بودن، در لوله بعدی ایجاد خلا می‌کند. این وسیله همان «اربراش» است که در نقاشی نیز مورد استفاده قرار‌می‌گیرد. این وسیله پیش‌تر در دندانپزشکی نیز مورد استفاده قرار می‌گرفت، اما به جای هوا غالبا از آب استفاده می‌شد. خلا ایجاد شده به وسیله یک لوله به دهان بیمار راه دارد و بزاق دهان را خالی می‌کند که به اصطلاح به آن «بزاق‌کش» می‌گویند. در بزاق‌کش برای اینکه آب از لوله اول بالا بیاید احتیاج به فشار زیاد است، یعنی هرچه فشار بیشتر باشد بزاق‌کشی بهتر صورت می‌گیرد.
برای کارکرد بزاق‌کش چه میزان آب نیاز است؟
طبق بررسی‌های انجام شده در هر ۱ دقیقه بسته به نوع قطر مجاری بزاق‌کش، بین ۷ تا ۱۱ لیتر آب مصرف می‌شود. این مقدار، رقم بسیار بالایی است. اگر در نظر بگیریم که هر مطب به طور متوسط ۸ ساعت کار کند و هر ساعت مختص به ۱ بیمار باشد، می‌توان گفت به طور متوسط در هر ساعت ۴۰ دقیقه ساکشن کار می‌کند، یعنی روزی ۳۲۰ دقیقه از ساکشن استفاده می‌شود. هدر رفت آب بین ۷ تا ۱۱لیتر است که اگر متوسط آن یعنی ۹ لیتر را در ۳۲۰ دقیقه در نظر بگیریم، ۲۸۸۰ لیتر آب به‌دست می‌آید. هر بشکه آب ۲۰۰ لیتر حجم دارد. از عدد به‌دست آمده می‌توان فهمید در هر روز در هر مطب دندان پزشکی به طور متوسط ۱۴ بشکه آب مصرف می‌شود که در واقع این مقدار هدر رفت آب شرب به فاضلاب است. با توجه به بحران ملی پیش‌رو، هدر رفت این مقدار آب به فاضلاب فاجعه است.
آگاهی نسبت به این مساله بین دندانپزشکان وجود دارد؟
خیر. خیلی از دندانپزشکان از واقعیت امر بی‌اطلاع هستند. چنین هدر رفت آبی نه تنها در کمبود آب مشکل‌آفرین است بلکه در ساختمان‌های مشترک با دندانپزشکان نیز می‌تواند مشکل‌آفرین باشد. شاید هیچ مدیر ساختمان و هیچ همسایه‌ای در اطلاع نباشد که همسایه دندانپزشک چنین مصرف بالایی از آب دارد. این در حالی است که با توجه به اینکه در بسیاری از مناطق با کمبود آب مواجه هستیم و فشار آب پایین است، بسیاری از مطب‌های دندانپزشکی به منظور بالا بردن فشار آب و کارکرد بهتر بزاق کش از پمپ‌های آب استفاده می‌کنند، زیرا در فشار پایین بزاق کش کار نمی‌کند.
آیا استفاده از این بزاق‌کش‌ها در دندانپزشکی ضروری است؟
استفاده از بزاق‌کش‌ها از چند جنبه مورد توجه است. یکی اینکه در کشورهای اروپایی از نظر بهداشتی چنین وسیله‌ای منسوخ شده و منع استفاده دارد. علت آن است که به غیر از اینکه قدرت خوبی برای مکش ندارد، ممکن است گاهی تکه‌های دندان یا تکه‌هایی از پوسیدگی‌های دندان که تراشیده می‌شود در مجرا گیر کند و سبب ورود برعکس آب به دهان بیمار، به جای خروج از ساکشن شود. با این عمل تمام محتویات لوله ساکش که مملو از آلودگی است وارد دهان بیمار می‌شود. علاوه بر آن آلودگی‌های مانده از بیماران قبلی نیز می‌تواند وارد دهان بیمار جدید شود و از لحاظ بهداشتی کاملا مردود است.
چه راه‌حلی برای این موضوع پیشنهاد می‌کنید؟
راه‌حل بسیار ساده استفاده از ساکشن‌هایی است که با آب و هوا کار نمی‌کنند. برخی به آن‌ها «ساکشن جراحی» می‌گویند که در واقع «ساکشن موتوری» است. در آن ساکشن‌ها موتوری نصب است که ایجاد مکش می‌کند و به‌صورت پرتابل در کنار یونیت دندانپزشکی قرار‌می‌گیرد. ساکشن‌های موتوری از طریق لوله‌کشی نصب می‌شوند و به هیچ وجه آلودگی صوتی ایجاد نمی‌کند. ساکشن موتوری می‌تواند در قسمت‌هایی از مطب از لحاظ صدا ایزوله شود. این ساکشن بدون ایجاد آلودگی و مصرف بالای آب می‌تواند بزاق را از دهان بیمار خارج کند. میزان مصرف این ساکشن‌ها کمتر از یک لیتر است. اگر وزارت بهداشت حمایت کند و دندانپزشکان نیز استقبال کنند، مطمئنا شرکت‌هایی وجود دارند که بتوانند دست به تولید این ساکشن‌ها بزنند و جوابگوی بازار داخلی باشند.
منبع:دندانه
0