پیرسینگ لب و دهان و ملاحظات دندانپزشکی آن

 

پیرسینگ (piercing) یا سوراخ کاری بدن در فرهنگ‌های قدیم مخصوصاً فرهنگ‌های قبیله‌ای از گذشته وجود داشته است ولی دندانپزشک‌ها در سال‌های اخیر، بیشتر با آن در دهان مراجعین مواجه می‌شوند. پیرسینگ در اطراف دهان، گونه‌ها، بینی و حتی دور چشم انجام می‌شود. یک نوع خاص و عجیب از دستکاری دردهان با هدف به اصطلاح زیبایی، تانگ اسپلیتینگ نام دارد که در آن زبان به دو نیم تقسیم می‌شود و حالتی مثل چنگال پیدا می‌کند.

شایع‌ترین محل پیرسینگ زبان و بعد لب‌ها است. در ادامه گونه‌ها و اطراف فرنوم می‌توانند محل‌هایی برای پیرسینگ باشند. یک مورد نادر و البته خطرناک پیرسینگ، روی زبانچه می‌باشد که در آن احتمال آسپیراسیون حین قرارگیری و بعد از قرار گیری و احتمال تحریک رفلکس تهوع وجود دارد.
پیرسینگ زبان به دو صورت دورسولترال و دورسوونترال انجام می‌شود که دومی شایع‌تر و کم خطر‌تر است.

در بقایای فسیل‌ها و اجساد انسان‌های اولیه پیداشده در کاوش‌های باستانی، آثار پیرسینگ دیده‌شده است! در میان قبایل آزتک و مایاهای امریکا، پیرسینگ زبانی شایع بوده است. در خاورمیانه در بین صوفیان هم که در کشور ما از قدمت تاریخی برخوردارند، سوراخ کردن زبان رواج داشته است. در کتاب پیدایش بابل ابراهیم یک حلقه بینی و یک بازوبند به ربکا زن پسرش (اسحاق) داد. رومی‌ها، مایا‌ها و اسکیمو‌ها از پیرسینگ برای مشخص کردن اعضای قوم و گروه خود استفاده می‌کردند. پیرسینگ امروزه در میان زنان شایع‌تر است.

چرا پیرسینگ؟
پیرسینگ یک عملیات جراحی زیبایی بدون فایده از نظر پزشکی است. عوارض و مشکلات کمی ممکن است داشته باشد. طبق مطالعه‌ای که در Clinical Nursing Research در سال ۲۰۰۱ منتشر شد، ۶۲ درصد از کسانی که پیرسینگ انجام می‌دهند، «منحصربه‌فرد شدن» را علت پیرسینگ می‌دانند. طبق یک مطالعه در آلمان، قربانیان سوءاستفاده جنسی از پیرسینگ به‌عنوان نماد تسلط دوباره بر بدن خود استفاده می‌کنند. پیرسینگ صرفاً می‌تواند جنبه زیبایی داشته باشد و یا یک سنت قبیله‌ای، بومی، مذهبی یا فرهنگی باشد. در تمامی این موارد به‌عنوان یک دندانپزشک با مشاهده این موارد در مراجعینمان، صلاحیت کافی در مورد پرسش یا نصیحت در مورد جنبه‌های روانی و اجتماعی قضیه نداریم، اما می‌توانیم مراجعین را در مورد خطرات پیرسینگ و زیان‌های احتمالی آن آگاه کنیم.
به‌عنوان یک درمانگر با توجه به فلسفه پزشکی «do not har» (به بیمار آسیب نزنید) می‌توانید از ارائه خدمات مرتبط به پیرسینگ خودداری کنید و در مورد آن‌ها بیماران را آگاه کنید. به عنوان یک دندانپزشک خوب در نظر داشته باشید که در صورت تصمیم قطعی مراجعه‌کننده، یک پیرسینگ حرفه‌ای آسیب کمتری را نسبت به یک پیرسینگ غیرحرفه‌ای و ناشیانه وارد می‌کند.

آسیب‌های پیرسینگ

دهان حفره‌ای گرم و مرطوب حاوی میلیون‌ها باکتری است. ویروس‌ها، باکتری‌ها و قارچ‌ها می‌تواند به دنبال از بین رفتن تمامی سطح پوشاننده در یک نقطه از مخاط دهان یا پوست، از آن نقطه وارد بافت‌ها و ارگان‌ها شده و عفونت ایجاد کنند. ریسک انتقال عوامل بیماری‌زا مانند هپاتیت و ایدز هم حین انجام پیرسینگ و بعد از انجام با توجه به آسیب به بافت نرم و زخم ایجادشده، وجود دارد.
ریسک آلرژی به جواهر و زینت‌آلات مورداستفاده در پیرسینگ همیشه وجود دارد. مخصوصاً این قضیه در استفاده از تزئینات نیکلی جدی است.
بافت اسکار بعد از پیرسینگ ممکن است باقی بماند و اسکار دائمی تبدیل بشود. یکی دیگر از عوارض احتمالی پیرسینگ، ایجاد گوشت اضافه یا کلوئید است.
آدم و تأخیر در بهبود زخم پیرسینگ ممکن است اتفاق بیفتد و فرد را دچار اذیت کند. خونریزی و درد هم یافته‌های غیر شایعی به دنبال پیرسینگ نیستند.
ریسک زیادی برای تروماهای دهانی، تحلیل لثه و شکستگی و ترک دندان‌ها متعاقب پیرسینگ و استفاده از تزئینات روی لب و داخل دهانی وجود دارد.
تداخل با بلع، جویدن، صحبت کردن و… بعد از پیرسینگ ممکن است وجود داشته باشد و تطابق با جسم خارجی دردهان مدت‌ها طول بکشد.
در طول اخذ گرافی‌های تشخیصی پیرسینگ ممکن است تداخل، خط و حتی خطر برای فرد ایجاد کند! در نیاز به MRI ممکن است در صورت خارج نکردن اجسام خارجی فلزی، سوختگی ایجاد شود! حتی در استفاده از آرامبخشی هوشیارانه، حضور یک جسم خارجی دردهان با خطر بلعیده شدن و یا حتی خفگی همراه است.

بهداشت و ملاحظات حین و بعد از پیرسینگ

مهم‌ترین نکته در مبادرت به پیرسینگ، آگاهی در مورد ریسک‌های احتمالی و خطرات بهداشتی است. پیرسینگ باید توسط فرد حرفه‌ای و با رعایت تمامی اصول بهداشتی و استریلیزاسیون صورت گیرد. در غیر این صورت احتمال انتقال بیماری‌های واگیردار در جریان انجام آن کم نیست! هپاتیت و ایدز خطرناک‌ترین ویروس‌هایی هستند که امکان آن وجود دارد در پیرسینگ غیربهداشتی بین افراد منتقل شوند. وسایل مورداستفاده، مانند وسایلی که در دندانپزشکی استفاده می‌شوند باید یا اتوکلاو شوند و یا یک‌بارمصرف باشند! وسایلی که مستقیم با خون و بافت تماس ندارند هم ضدعفونی می‌شوند. کسی که پیرسینگ انجام می‌دهد باید از دستکش استفاده کند و کلیه نکات بهداشتی را رعایت نماید.
بهبود محل زخم پیرسینگ حداقل یک ماه و حداکثر شش ماه ممکن است طول بکشد. پیرسینگ کاران (سوراخ کاران) حرفه‌ای، انجمنی در امریکا به اسم Association of Professional Piercers (APP) دارند که دستورالعمل‌هایی برای مراجعین پیرسینگ در نظر گرفته است. ثابت نگه‌داشتن و دستکاری نکردن موضع پیرسینگ، شست‌وشو با دهان‌شویه بدون الکل و فشار گاز در صورت ایجاد خونریزی توصیه‌هایی هستند که توسط این انجمن ارائه‌شده‌اند.
دوروبر جسم تزئینی (جواهر) را تمیز نگه‌دارید. شستن با آب و صابون و خشک‌کردن آن هرروز توصیه می‌شود.
در صورت احساس تورم غیرعادی و عفونت حتماً به درمانگر مراجعه کنید.
از نوشیدنی‌های حاوی الکل، غذاهای حاوی نمک، فلفل و غذاهای اسیدی و … استفاده نکنید.
حلقه یا تزئین داخل محل پیرسینگ اگر خارج شود محل به‌تدریج بسته می‌شود. معمولاً اگر بنا به دلایلی مانند درمان دندانپزشکی یا جراحی دردهان نیاز به خارج کردن جسم تزئینی پیرسینگ باشیم، باید از وسیله‌ای موقتی استفاده شود تا مسیر بسته نشود.
ملاحظات بلافاصله بعد از پیرسینگ درست مثل ملاحظات جراحی است. قبل از پیرسینگ هم بیمار نباید مشکل انعقادی داشته باشد یا این‌که مصرف‌کننده طولانی‌مدت آسپرین باشد. کشیدن سیگار هم در روزهای بلافاصله بعد از پیرسینگ ممنوع می‌باشد.
افرادی که دارای پیرسینگ هستند به‌طور اکید نباید از ظروف مشترک با بقیه افراد استفاده کنند. نباید از استخرهای عمومی استفاده نمایند و در تماس‌های نزدیک هم حتی المکان از بوسیدن، روبوسی و تنفس دهان‌به‌دهان با دیگران خودداری کنند.

مشکلات مراجعین دارای پیرسینگ به دندانپزشک

دندانپزشک اگر با زخم باز بعد از پیرسینگ مواجه شود، باید با شست‌وشو، ضدعفونی و پاکسازی ناحیه، احتمال عفونت را کاهش دهد.
مواردی که بعد از پیرسینگ بیمار در مورداستفاده از آن‌ها منع مصرف دارد و یا باید رعایت کند:
غذاهای داغ، حاوی نمک زیاد، چسبنده و اسیدی را فردی که پیرسینگ انجام می‌دهد نباید مصرف کند. از خوردن لقمه‌های بزرگ باید اجتناب شود. جویدن آدامس، دستکاری با جسم خارجی و یا ناخن در محل پیرسینگ با خطر عفونت جسم خارجی همراه است. حضور افراد دارای پیرسینگ در استخرهای عمومی و مکان‌هایی ازاین‌دست ممکن است هم برای خودشان و هم دیگران حاوی اشکال باشد و خطر انتقال عوامل بیماری‌زا را در برداشته باشد. استفاده از گاردهای دهانی ورزشی حتماً باید بعد از خارج کردن پیرسینگ صورت گیرد.

درآخر
پیرسینگ چه دلمان بخواهد، چه نخواهد، چه در فرهنگ ما مقبول یا مطرود باشد، جز مواردی است که در برخی جوامع رایج شده است. در کشور ما هم حتی باوجود ملاحظات فرهنگی، این نوع تزئینات نایافتنی نیستند! بنابراین وظیفه دندانپزشکان است که آگاهی کافی در مورد جزئیات خطرات، عوارض، مشکلات مراجعه‌کنندگان و راه‌حل‌های آن‌ها داشته باشند و بتوانند مراجعین خود را به نحو احسن راهنمایی کنند

منبع:دندانه