دندانپزشکی که طبابت نکرد/ گفتگو با دکتر عطااله حبیبی

 

دکتر «عطااله حبیبی» متخصص جراحی دهان و فک و صورت، پنجم مرداد سال ۱۳۳۰ در شهرستان کنگاور کرمانشاه به دنیا آمده است وی در سال ۱۳۵۲ تحصیل در رشته دندان‌پزشکی در دانشگاه مشهد آغاز کرد و در سال ۷۲ مدرک دکترای تخصصی در رشته جراحی دهان فک و صورت را از دانشگاه علوم‌پزشکی تهران اخذ کرد.
دکتر عطااله حبیبی از جمله دندان‌پزشکانی است که از طبابت در بخش خصوصی به عشق تدریس و فعالیت آموزشی گذشته است و سالها به عنوان استاد تمام وقت در دانشکده دندان‌پزشکی مشهد خدمت کرده است. دکتر حبیبی در جریان کنگره سیزدهم انجمن جراحان دهان فک و صورت ایران در سال ۹۳، به پاس یک عمر فعالیت آموزشی مورد تقدیر قرار گرفت.
در ادامه بیشتر با زندگی این متخصص و خصوصیت بارزی که در حوزه دندانپزشکی دارد آشنا می‌شویم.

جناب دکتر! لطفا کمی از خودتان بگویید.
پدرم اهل کنگاور بود، طبابت می‌کرد. من هم شغل او را پیش گرفتم و پزشک شدم. پدرم خدمت سربازیش را در جنگ جهانی دوم گذرانده بود و بعد ازخدمت سربازی در بهداری کرمانشاه استخدام شد. پس از مدت ۳۰ سال خدمت در اقصی نقاط استان کرمانشاه در بیمارستان‌های قصر شیرین، سرپل ذهاب و بیمارستان‌های مختلف کرمانشاه و بهداری و بیمارستان کنگاور، در سال ۱۳۸۹ و در سن ۹۲سالگی درگذشت. مادرم هم در سن ۹۰ سالگی در سال گذشته بدرود حیات گفتند.
من سال ششم دانشگاه ازدواج کردم و سه پسر دارم. اولین فرزندم «مهدی» در شروع خدمت سربازی و شروع جنگ با عراق متولد شد.

درباره دوران تحصیل خود در کرمانشاه بگویید.
در سال ۱۳۳۶ همزمان با وقوع زلزله شدیدی در استان کرمانشاه، تحصیل دبستان را آغاز کردم. به اجبار کلاس درس در خانه‌های چوبی برگزار می‌شد. شش سال ابتدایی در دبستان نصر کنگاور سپری شد و پس از آن وارد دبیرستان ابن‌سینای کنگاور شدم. کلاس‌های ۸ و۹ را در شهرستان قصر شیرین تحصیل کردم و دوباره کلاس‌های ۱۰و۱۱ را در کنگاور درس خواندم اما برای گذراندن کلاس ۱۲ به شهر دیگری می‌رفتیم زیرا در منطقه ما برای این سطح کلاسی وجود نداشت. به همین خاطر پدرم که شخص خیری بود دست به کار شد و با کمک اهالی شهر کلاس ۱۲ را هم با سه دبیرمجرب راه انداخت. ما اولین سری دیپلمه شهرستان کنگاور هستیم. در میان ۱۷ همکلاسی سه نفرمان در کنکور آن سال وارد دانشگاه شدیم.

چه سالی وارد دانشگاه شدید؟
در سال ۵۲ وارد رشته دندانپزشکی دانشگاه مشهد شدم. سال ۵۸ مدرک دندان‌پزشکی عمومی را گرفتم و در سال ۷۲ مدرک تخصصی جراحی دهان و فک و صورت را از دانشگاه تهران اخذ کردم.

دکتر عطااله حبیبی در کنار همسرش، خانم دکتر پرتوی

در دوران تحصیلات دانشگاهی چه افرادی در زندگی شما تاثیرگذار بودند؟
در دوران دانشجویی و در بخش جراحی استاد بسیار خوبی به‌نام دکتر هوشنگ فرشید داشتیم. ایشان هم پزشک و هم دندانپزشک بود که در خارج از کشور دوره جراحی فک و صورت را تمام کرده بودند. ایشان یکی از بنیانگذاران اصلی دانشکده دندان‌پزشکی مشهد به شمار می‌آیند و در تمام طول زندگیش حتی یک سکه یک ریالی هم از بیماران خود نگرفت و تمام وقت در خدمت محرومان و نیازمندان جامعه بود. تدریس جراحی ایشان در زمان خود نمونه بود و من و همکلاسی‌هایم همگی از علم و دانش و معرفت و اخلاق نیکوی ایشان بهره کافی بردیم.
یکی دیگر از استادان نمونه ما در بخش جراحی دکتر بیژن اخوان‌آذری است که من شخصا موارد بسیاری را از ایشان آموختم.

شما سربازی هم رفتید، کمی درباره تداخل تحصیل، طبابت و دوران سربازی و جنگ بگویید.
پس از گذراندن دوران سخت سربازی در جبهه‌های مختلف جنگی در سال ۶۱، به خدمت دانشگاه کمر همت بستم و استخدام دانشگاه مشهد شدم. در سال ۱۳۶۱ به عنوان مربی بخش جراحی دانشکده دندانپزشکی شروع به خدمت کردم. دو نوبت کاری صبح و بعد از ظهر کار می‌کردم و این باعث شد انگیزه تدریس به عشق تدریس تبدیل شود. در این زمان دومین فرزندم مرتضی به دنیا آمد که مانند برادرش مهدی دندان‌پزشک است و در استرالیا مشغول به طبابت است.
آن زمان هنوز خبری از اینترنت نبود پس با علاقه‌ای زیاد به تدریس با گچ و تخته سیاه و اسلاید، آوورهد را به ویدیو و تلویزیون تبدیل کردم. آن زمان فیلم‌هایی در کاست‌های یوماتیک رادیو و تلویزیون وجود داشت که جراحی‌های جدید از دانشگاهای امریکایی را در آن‌ها ضبط کرده بودند. من آن‌ها را در بخش سمعی بصری بیمارستان امام رضای مشهد تبدیل به نوارهای ویدیویی معمولی می‌کردم و با تلویزیون سر کلاس‌ها به نمایش گذاشتم. از ابراز احساسات و انتقادهای سازنده دانشجویان بهره می‌بردم و آن‌ها را فرزندان خود می‌پنداشتم.

با اینکه بسیاری از دندان‌پزشکان فعالیت در مطب را به حضور دایم در دانشکده ترجیح می‌دهند، شما چرا فعالیت در بخش خصوصی را دنبال نکردید و به تدریس روی آوردید؟
هیچ وقت دوست ندارم قداست پزشکی را با پول مقایسه کنم و ترجیح دادم به جای طبابت، تدریس کنم. در کنار آموزش، در کیلینیک کار می‌کردم اما بیشتر وقت و زمانم را برای تدریس گذاشتم و اصلا از این اتفاق پشیمان نیستم و خیلی هم خوشحالم که این مسیر را انتخاب کردم.

کمی درباره فعالیت‌های آموزشی خود بگویید.
دوران مربی‌گری در سال ۱۳۶۵با شرکت در آزمون ورودی (دستیاری) سومین دوره دندانپزشکی رشته جراحی دهان و فک و صورت گردید و آموزش به آموختن تبدیل شد. درسال ۱۳۷۲ با اخذ تخصص جراحی دهان و فک و صورت آمادگی لازم را با همکاران برای راه اندازی بخش تخصصی جراحی دهان و فک و صورت در دانشکده دندان‌پزشکی مشهد پیدا کردم و از آن زمان پذیرای دانشجوی تخصصی شدیم. کار ما علاوه بر تدریس دوره دکترا تدریس دوره تخصصی هم بود. در سال ۹۰ موفق به اخذ درجه استادی شدم. دو دوره دو ساله مدیرگروه جراحی و سرپرست تخصصی گروه جراحی فک و صورت و معاون گروه و رییس بخش جراحی دهان و فک و صورت در بیمارستان قائم و ناظر فنی بیمارستان دی کلینیک دانشکده بودم.
دوران خدمتم به جامعه سعی داشتم بیشتر آموزش دهم تا مطب داری کنم. من از زمان استخدام تا زمان بازنشستگی یعنی در حدود ۳۳ سال از زندگی‌ام را در دانشگاه تمام وقت فعالیت می‌کردم. و بالاخره در اواخر سال گذشته ریاست دانشکده و دانشگاه را راضی کردم که بازنشستگی بنده را اعلام بفرمایند.

تقدیر از دکتر عطااله حبیبی در سیزدهم انجمن جراحان دهان فک و صورت ایران در سال ۹۳، به پاس یک عمر فعالیت آموزشی

از فعالیت‌های علمی و تحقیقاتی‌ که تا امروز انجام داده‌اید برایمان بفرمایید.
از سوابق اجرایی بنده می‌توان به تاسیس واحد مهارت‌های بالینی (Skill Lab) اشاره کرد. از اعضای انجمن جراحان آمریکا و انجمن جراحان ایران و عضو هیات تحریریه مجله دندان‌پزشکی دانشگاه مشهد از سال ۷۷ تا کنون هستم. همچنین عضو گروه بررسی مقاله‌های علمی خارج از کشور (JOS، IJDR)، عضو هیات موسس پژوهشکده دانشکده دندان‌پزشکی مشهد و مرکز تحقیقات بیماری‌های دهان و فک و صورت و از اعضای هیات طرح سوال وزارتخانه بوده‌ام.
سال‌های متمادی است که تدریس عمومی و تخصصی اورژانس‌های پزشکی در دندانپزشکی را در دانشکده و مجامع دندانپزشکان در شهرهای مختلف استان و بهداری و بیمارستان‌های مشهد به عهده دارم به این منظور بخش مهارت‌های بالینی دانشکده را راه‌اندازی کردم. تالیف «راهنمای درمان فوریت‌های پزشکی برای دندانپزشکان» و ترجمه «اورژانس‌های قلبی عروقی در دندانپزشکی» دو کتابی است که در سال‌های گذشته از به چاپ رسیده و بار‌ها تجدید شده است.
همچنین ۱۶ مقاله در مجلات داخلی و ۱۲ مقاله در مجلات خارجی و دو جلد کتاب با عنوان‌های اورژانس‌های پزشکی در دندان‌پزشکی و درمان اورژانسهای قلبی در دندان‌پزشکی دارم. در دوران خدمتم ۲۵ پایان نامه و ۱۰ طرح تحقیقاتی و ۸ سخنرانی و نمایش پوستر در کشورهای استرالیا و ژاپن و برزیل، هند، کوریت، انگلیس، تایلند و هنگ کنگ داشته‌ام. در سال ۸۳ در کنگره بین المللی جراحان فک و صورت ژاپن جایزه بر‌ترین پوستر را دریافت نمودم و در سال ۹۱ جایزه پژوهشگر بر‌تر دانشگاه علوم پزشکی مشهد را کسب کردم.

دکتر حبیبی در جمع اساتید دانشکده دندان‌پزشکی مشهد در مراسم جشن دانش‌آموختگی اولین فرزندش، دکتر مهدی حبیبی

طرح جلد کتاب «راهنمای درمان فوریت‌های پزشکی برای دندان‌پزشکان» از تالیفات دکتر عطااله حبیبی

طرح جلد کتاب «اورژانس‌های قلبی عروقی در دندان‌پزشکی» از تالیفات دکتر عطااله حبیبی

منبع:دندانه