در این مطلب به جمعآوری و نمایش تابلوها و نیز برخی از آثار تاریخی پرداختهایم که نمایانگر توجه هنرمندان تاریخ به حرفه دندانپزشکی بوده که علاوه بر برخی از جنبههای طنز، سعی کردهاند اهمیت این قشر و برخورد مردم دورهی خود را با سبکهای مختلف درمانی و نیز سیر تکاملی آن به تصویر بکشند.
اوج هنر دندانکشی!
روایتی طنز از سیر تکاملی دندانپزشکی
از راست به چپ ردیف اول: عصر حجر _ دوره رومیها _ قرون وسطی
از راست به چپ ردیف دوم: عهد مولیر _ قرن هجده _ عصر حاضر!
«حتی از دست عیسی مسیح هم کاری ساخته نیست»
کاسپار میلیر (۱۸۳۰)
«دندانپزشک گوش بیمار را گرفته تا حواسش را پرت کند، و با یک نخ در دست دیگر دندانش را میکشد»
رفع قضاو بلا
«در آن دوره کشیدن دندان مرده به شرطی که مرده نفهمد چه کسی آن را کشیده باعث رفع قضا و بلا میشده است»
«گروهی که گاز خندهآور را از ظرف سمت راست استنشاق کردهاند و در حال رقص و پایکوبی هستند _ ۱۸۲۰»
«کشیدن دندانهای خدمتکاران تا بلکه دندان مناسبی برای خانم خانه پیدا شود! _ ۱۷۸۷»
«برطبق نوشته: اگرکسی حقالزحمه را نپردازد دندانپزشک بقیه دندانها را هم میکشد»
دندانکشی در بازار و روی اسب!
«بستن فک پس ازجا انداختنش _ تصویری مربوط به اواخر قرن سیزده»
«در این تصاویر هدف نقاش بیشتر نشان دادن واکنش بیمار بعدی است»
این تابلو از سه قسمت تشکیل شده است:
قسمت میانی دنیاست و مردم که به کار مشغولند.
قسمت راست جهنم است برای خلافکاران در دین و کار.
قسمت چپ بهشت است برای نیکوکاران.
نکته مهم آن است که نقاش دندانکشان را از قلم نینداخته است _ ژروم بوش (۱۵۱۶-۱۴۵۳)
«در بسیاری از تابلوهای آن عهد مانند همین تابلو به موضوع نور توجه شده است. درابنجا یک نفر شمعی را جلو آورده است»
گریت وان هونتروست (۱۶۵۹-۱۵۹۰)
«صحنه بازار هفتگی و یک دندانکش با دیپلم»
پیتر آنژیلس (۱۷۳۴-۱۶۸۵)
«زنها هم وارد دندانپزشکی شدند _ ۱۹۱۰»
«دندانکشی در روسیه _ ۱۸۸۹»
«بدون شرح!»
از راست به چپ: تصاویری مربوط به دوره ایلخانی و معالجه دنداندرد با مواد گیاهی، سوزاندن محل عفونت، کشیدن دندان _ دندانپزشک پارسی حدود ۱۹۰۰ میلادی
منبع: دندانه